زن در متون و دین اوستایی

بر اساس دین کرد، زنان از حق تملک دارایی و همچنین از حق قضاوت برخوردار بوده اند. حتی در شرایط خاصی میتوانسته اند رسما به عنوان مغ در اجتماع ظاهر شوند. هرچند در متون اوستایی بهتر است نتیجه زایمان زن، فرزند پسر باشد، با این وجود آموزش هم در دسترس پسران بوده و هم در دسترس دختران. در کتاب ۸ دینکرد، به وضوح اشاره میشود زنی كه قانون میداند و بر مسند قضاوت نشسته است به است از مردی كه قانون نمیداند(دالا ، ۱۹۲۲) بنابر این تاکید میشود ملاک برتری انسانها نه جنسیت انها بلکه دانش انها میباشد.
بر طبقه متون اوستایی دین زرتشت، دینی است به شدت حامی ازدواج و تشکیل خانواده، با این وجود مدرکی دال بر تاکید یا مقبولیت چند همسری در این متون به دست نیامده (همان منبع ) بنابر این نمیتوان پدیده چند همسری در میان پادشاهان و طبقه ممتازاجتماع در ایران قبل از اسلام را به متون اوستایی نسبت داد.
از نظر اوستا وحشتناک ترین تجربه زنانگی ، تجربه عادت ماهیانه است، به طوریکه حتی نگاه زنی كه حیض است آلوده توصیف شده (نزهت، ۲۰۰۳ ) هر چند این وضعیت ، مانع از این نمیشود كه زنان نیز لباس مقدس را در همان سنی بپوشند كه مردان آن را به تن میکنند. (دالا ، ۱۹۲۲ )
در کتاب ۱۳ یشت، نام تعدادی از زنان امده است كه مورد مدح و ستایش واقع شده اند. جالب است كه این زنان نه زنان خانه دار ، بلکه زنان جنگجو و یا مغ بوده اند (سنجانا، ۱۸۹۲ ) بنابر این میتوان گفت كه هر چند در متون اوستایی وظیفه اولیه زن همانا تولید نسل بوده است، ولی اگر زنی میخواسته پا فرا تر از مرز های همسر یا مادر بودن گذارد، دین زرتشتی ممانعتی به عمل نمیآورده است.

به زودی مطلبی راجع به دوره هخامنشیان مینویسم، در قسمت ساسانیان توضیح خواهم داد كه فقه ساسانی علیرغم آنچه ادعا میشود از متون زرتشتی فاصله قابل ملاحظه ای دارد

references

- Dhalla, M.N. (1922), Zoroastrian Civilization, From the Earliest Times to the Downfall of the Lat Zoroastrian Empire 651 AD, Oxford University Press.

- Nashat, G., (2003),Women in Pre-Islamic and Early Islamic Iran, in Women in Iran, From the Rise of Islam to 1800, Ed by Nashat, G, Beck , L. University of Illinois Press.

- Sanjana, D.P. (1857), The position of Zoroastrian women in remote antiquity, as illustrated in the Avesta, the sacred books of the Parsees. Being a lecture delivered at Bombay on the 18th of April 1892, by Darab Dastur Peshotan Sanjana, B.A.